Google Ads, dijital reklamcılıkla ilgilenenler için çeşitli kampanya türleri sunar ve bu kampanya türleri, farklı ihtiyaçları karşılamak amacıyla tasarlanmıştır. Akıllı Kampanya (Smart Campaign) ve Maksimum Performans Kampanyası (Performance Max) bu araçlardan ikisidir. Her iki kampanya türü de reklamcılara otomasyon ve makine öğrenimini kullanarak etkili sonuçlar sağlama amacını taşır, ancak her birinin kendine özgü özellikleri, avantajları ve sınırlamaları bulunmaktadır. Bu yazıda, Akıllı Kampanya ve Maksimum Performans Kampanyası arasındaki farkları kapsamlı bir şekilde inceleyeceğiz.
Akıllı Kampanya Nedir?
Akıllı Kampanya, Google Ads’in kullanıcı dostu ve otomatik olarak optimize edilmiş bir kampanya türüdür. Bu kampanya türü, özellikle dijital reklamcılıkla yeni başlayanlar ve sınırlı bütçeye sahip işletmeler için idealdir. Akıllı Kampanya, kullanıcının minimum teknik bilgi gerektirmeden hızlıca kampanya oluşturmasını ve yönetmesini sağlar. Kullanıcı dostu bir arayüze sahip olan bu kampanya türü, reklam yönetimini basit ve verimli hale getirmek için tasarlanmıştır.
Google'nin kampanya türlerinden birisi olan Akıllı Kampanya; Google'nin bir çok platformunda başlık ve açıklama şeklinde, işletmelerin hedeflerine uygun olacak şekilde geliştirilen stratejilerle yayınlanan kampanya türüdür. Google Haritalar, Google Arama Ağı, Youtube, Google Keşfet, Gmail gibi Google ait platformlarda reklamların yayınlanması sağlar.
Google Akıllı Kampanyaları en etkili şekilde kullanmak için bazı stratejik ipuçlarına dikkat etmek önemlidir. İlk olarak, kampanya hedeflerinin net bir şekilde belirlenmesi gerekir. Belirli ve ölçülebilir hedefler koymak, kampanyanın başarısını değerlendirmeyi kolaylaştırır ve optimizasyon sürecini daha etkili hale getirir.
Akıllı Kampanya’da Reklam Hedefleri
Hedef kitle analizi de önemli bir stratejidir. Hedef kitlenizin kim olduğunu, hangi platformlarda aktif olduğunu ve hangi tür içeriklere ilgi gösterdiğini anlamak, kampanya performansını büyük ölçüde artırabilir. Google’ın sunduğu hedefleme araçlarını kullanarak, reklamlarınızı doğru kullanıcı segmentlerine ulaştırabilirsiniz.
Reklam hedefleri belirlenirken işletmelerin sektörü, yaptığı iş, web site vs. birçok etken göz önüne alınır ve bunlara uygun çalışma yapılır. Her sektörün ve her işin hedefi aynı değildir. Hedef doğru belirlenemez ise reklam kampanyasının temeli sağlam olmaz. Akıllı Kampanyalar’da uygulanan hedefler şu şekildedir;
Telefon Araması Almak: İşletmelerin reklamlardaki hedefi telefon araması almak ise buna yönelik reklam stratejisi geliştirilir.
Mağaza Ziyaretlerini Artırmak: İşletmenin fiziksel bir lokasyonu bulunuyorsa, reklamlardaki amacı mağazaya ziyaretçilerin gelmesi ise bu doğrultuda reklam stratejisi geliştirilir. Mağaza ziyaretlerini artırmak için işletmelerin harita kaydının bulunması ve reklamlarda uzantı olarak eklenmesi mağaza ziyaretlerini artırma da etkili olacaktır.
Satış Yapmak: Online satış yapan bir e-ticaret sitesi, online satışları artırmaya yönelik Akıllı Kampanya hedeflemesi yapabilir. Özellikle ön plana çıkarmak istediği ürün bazında reklam stratejisi geliştirilebilir.
Bilinirlik Oluşturma: İşletmenin satış veya müşteri kazanma hedefi yok ise ve bilinirlik sağlanmak isteniyorsa bu hedefe uygun reklam stratejisi geliştirilmelidir.
Akıllı Kampanya Nasıl Çalışır?
Google arama sorgularında işletmeniz ile ilişkili olabilecek anahtar kelimeleri arayan müşteriler, Google algoritmaları tarafından potansiyel müşteri olarak tespit edilir. Bu müşteriler Google'nin diğer platformlarına (Gmail, Youtube, Haritalar, Keşfet) girdiklerinde reklamlarımız karşılarına başlık ve açıklama olarak çıkar. Örneğin Google’de nakliye üzerine arama yapan bir kullanıcı Google algoritmaları tarafından nakliye firmalarının hedef müşteri kitlesine dahil edilir. Akıllı Kampanya ile doğru ve etkili bir şekilde hazırlanan nakliye sitesinin reklamı, Google’nin diğer platformlarında gezinen kullanıcının karşısına sponsorlu reklam olarak yayınlanmaya devam eder.
Tüm dijital pazarlama kampanyalarında kullanılan Tıklama Başına Maliyet stratejisi Akıllı Kampanyalarda da geçerlidir. Kullanıcılar reklamı gördüklerinde maliyetlendirilmez, reklama tıklanır ise maliyetlendirilir. İşletmenin ekonomik şartlarına uygun olacak şekilde belirlenen günlük bütçe yapılan harcamaların kontrol altına alınmasını sağlar. Günlük bütçe tamamen işletmenin kontrolündedir. Akıllı Kampanya’da günlük bütçelerin çok yüksek olmasına gerek kalmadan, düşük günlük bütçelerle de etkileşim alınabilmektedir.
Dijital pazarlamanın en önemli konularından birisi anahtar kelimelerdir. Çünkü reklamlar anahtar kelimelere göre yayınlanır, işletme ile alakası olmayan bir anahtar kelime aratıldığında ve reklam yayınlandığında gereksiz tıklama olarak işletmeyi zarara uğratabilir. Akıllı kampanyalarda da anahtar kelimelerin doğru tespit edilmesi büyük öneme sahiptir. Doğru anahtar kelimelerin kullanılması, reklam metinlerinin profesyonel yazılması reklam hazırlık sürecinde dikkat edilmesi gereken konulardandır. Potansiyeli olmayan, gereksiz tıklamalara yol açabilecek anahtar kelimelerin kullanılması işletmenin sektörü dışında gereksiz kelimelerden gösterim ve tıklama almasına yol açabilir. Bu durumun önüne geçebilmek için negatif anahtar kelime çalışması yapılmalıdır. Google’de hangi anahtar kelimelerin reklamlarda yayınlanmasını sağlayabildiğimiz gibi, hangi anahtar kelimelerin reklamlarda kullanılmasını istemiyorsak bu anahtar kelimeleri negatif anahtar kelime olarak ekleyebiliriz. Örneğin; sadece şehiriçi nakliye yapan bir nakliyeci, şehirlerarası nakliyat kelimesini negatif anahtar kelime olarak kullanırsa ‘’şehirlerarası nakliyat’’ kelimesinde reklamın yayınlanmasını engellemiş olur ve gereksiz tıklamaların da önüne geçmiş olacaktır.
Google reklamlarının sunduğu avantajlardan birisi olan yer hedeflemesi sayesinde reklamın; hangi şehir, ilçe veya lokasyonda gösterilmesini istiyorsak oraya hedefleme yapabiliyoruz. Akıllı kampanyalarda işletmenin amacı mağazaya ziyaretçi gelmesi ise mağaza konumuna yakın bölgeleri hedeflemesi daha uygun olacaktır. Veya online satış yapan bir e-ticaret sitesinin akıllı kampanyası için hizmet verebildiği şehirlere reklamını açması avantaj sağlayacaktır.
Google Akıllı Kampanyalar, dijital reklamcılığın karmaşıklığını basitleştiren ve etkili kampanya yönetimi sağlayan güçlü bir araçtır. Optimizasyonları, geniş hedefleme yelpazesi ve performans raporları gibi özellikleri, reklamverenlerin daha verimli ve etkili kampanyalar yürütmelerine olanak tanır. Doğru stratejik yaklaşımlar ve uygulama ipuçları ile, Google Akıllı Kampanyalar’dan maksimum verim elde edebilir ve dijital pazarlama hedeflerinize ulaşabilirsiniz. Bu sistem, dijital reklamcılığın geleceğini şekillendiren bir yenilik olarak, markaların başarılı kampanyalar oluşturmasına ve pazarlama stratejilerini daha etkili bir şekilde uygulamalarına yardımcı olur.
Maksimum Performans Kampanyası Nedir?
Maksimum Performans Kampanyası (Performance Max), Google Ads’in sunduğu daha gelişmiş ve kapsamlı bir kampanya türüdür. Bu kampanya türü, Google’ın tüm reklam ağında (arama, görüntülü ağ, YouTube, Gmail, Discovery) reklam gösterme yeteneğine sahiptir. Maksimum Performans Kampanyası, büyük bütçelere sahip markalar ve gelişmiş reklam stratejileri uygulamak isteyen işletmeler için uygundur. Bu kampanya türü, geniş bir kitleye ulaşmayı ve yüksek performans elde etmeyi hedefler.
Maksimum Performans Kampanyaları, makine öğrenimi ve otomasyonu kullanarak reklam performansını artırmayı amaçlar. Bu kampanya türü, teklif verme, hedefleme ve reklam yerleştirme işlemlerinde daha kapsamlı otomasyon ve algoritmalar kullanır. Google’ın tüm veri ve algoritmalarını kullanarak hedef kitleyi optimize eder ve reklamların çeşitli platformlarda görünmesini sağlar. Reklamcılar, Maksimum Performans kampanyaları ile geniş bir reklam alanında yer alabilir ve daha fazla görünürlük elde edebilirler. Maksimum Performans Kampanyaları görsel odaklı yayınlanmaktadır. Etkileyici resimler, videolar, logolar kullanılarak yayınlanır. Detaylı performans raporları ve veri analizi sunar, bu da kampanya sonuçlarını daha iyi anlamayı ve stratejileri optimize etmeyi kolaylaştırır.
Temel Farklar
1. Kapsam ve Reklam Alanı
Akıllı Kampanya, genellikle küçük ve Maksimum Performans Kampanyası (Performance Max), Google Ads'in en gelişmiş kampanya türlerinden biridir. Bu kampanya türü, reklamların Google'ın tüm reklam ağında, yani Arama Ağı, Görüntülü Reklam Ağı, YouTube, Gmail ve Discovery gibi platformlarda yer almasını sağlar. Bu kampanya türü, makine öğrenimi ve otomasyonu kullanarak en yüksek performansı hedefler. İşte Maksimum Performans Kampanyası'nın nasıl çalıştığını detaylı bir şekilde açıklayalım:
Kurulum ve Başlangıç:
Maksimum Performans Kampanyası oluşturulurken, reklamcılar genellikle kampanya adını belirler ve kampanya hedefini seçerler. Hedefler genellikle dönüşüm odaklıdır, yani işletmenin belirlediği spesifik eylemleri teşvik eder, örneğin satış, potansiyel müşteri toplama veya web sitesi trafiği artırma.
Reklam İçerikleri
Reklamcılar, kampanya oluşturma sürecinde çeşitli reklam içerikleri sunar. Bu içerikler, metin reklamları, görseller, videolar ve logo gibi öğeleri içerebilir. Google, bu içerikleri kullanarak otomatik olarak çeşitli reklam formatları oluşturur. Reklamcılar, farklı reklam varyasyonları oluşturur ve Google’ın bu varyasyonları kullanarak çeşitli platformlarda test etmesine izin verir.
2. Hedefleme ve Otomasyon
Gelişmiş Hedefleme
Maksimum Performans Kampanyası, Google'ın geniş veri ve algoritmalarını kullanarak hedefleme yapar. Kampanya, kullanıcıların demografik bilgilerini, ilgi alanlarını, davranışlarını ve arama geçmişini dikkate alarak hedef kitleyi belirler. Bu, reklamların en uygun kitlelere ulaşmasını sağlar ve yüksek performanslı sonuçlar elde edilmesine yardımcı olur.
Makine Öğrenimi
Makine öğrenimi, Maksimum Performans kampanyalarının temelini oluşturur. Kampanya, başlangıçta belirlenen hedeflere ulaşmak için sürekli olarak veri toplar ve analiz eder. Bu veriler, kullanıcıların hangi reklam varyasyonlarına, hedeflemelere ve platformlara tepki verdiğini anlamaya yardımcı olur. Makine öğrenimi algoritmaları, bu verileri kullanarak otomatik olarak teklifleri ayarlar, hedeflemeleri optimize eder ve reklam bütçesini en verimli şekilde kullanır.
3. Rekabetçi Teklif Verme ve Bütçeleme
Otomatik Teklif Verme
Maksimum performans kampanyaları, otomatik teklif verme stratejilerini kullanır. Google’ın algoritmaları, reklam bütçesini en iyi şekilde kullanarak belirlenen hedeflere ulaşmayı sağlar. Bu algoritmalar, teklifleri otomatik olarak ayarlar ve reklamın çeşitli platformlarda en yüksek performansı göstermesi için en uygun teklifleri belirler.
Bütçeleme
Rekabetçi teklif verme stratejileriyle birlikte, Maksimum Performans kampanyaları belirli bir bütçeye dayanır. Reklamcılar, günlük veya aylık bütçelerini belirler ve Google, bu bütçeyi kampanya boyunca en verimli şekilde kullanmaya çalışır. Bütçe, kampanya hedeflerine ve reklam performansına göre dinamik olarak yönetilir.
4. Rekabet ve Yerlere Göre Görünürlük
Rekabetçi Ortam
Maksimum Performans Kampanyası, Google’ın tüm reklam ağında yer alarak geniş bir görünürlük sağlar. Bu, reklamların arama sonuçlarından YouTube videolarına kadar birçok farklı platformda gösterilmesini sağlar. Google, reklamların hangi platformlarda ve hangi yerlerde gösterileceğine karar verir ve bu karar, makine öğrenimi algoritmaları tarafından verilir.
Dinamik Yerleşim
Kampanya, dinamik yerleşim stratejileri kullanarak reklamların çeşitli platformlarda gösterilmesini sağlar. Google’ın algoritmaları, hangi reklamların hangi yerlerde ve hangi platformlarda en yüksek performansı göstereceğine karar verir. Bu, reklamların farklı yerlerde test edilmesini ve en iyi sonuçları sağlayan yerleşimlerin belirlenmesini sağlar.
5. Performans Analizi ve Raporlama
Veri Toplama ve Analiz
Maksimum Performans Kampanyası, performans verilerini sürekli olarak toplar ve analiz eder. Google’ın analiz araçları, kampanyanın etkinliğini ve reklamların performansını detaylı bir şekilde ölçer. Bu veriler, kampanya stratejilerini optimize etmek ve reklam bütçesini daha verimli kullanmak için kullanılır.
Maksimum Performans Kampanyasında Yeniden Pazarlama
Maksimum performans kampanyasında yeniden pazarlama (remarketing), özellikle dijital reklamcılıkta oldukça etkili bir stratejidir. Bu tür bir kampanya, daha önce sitenizi ziyaret etmiş ancak belirli bir eylemi (örneğin, ürün satın alma) tamamlamamış kişilere yeniden ulaşmayı hedefler. İşte yeniden pazarlamanın bazı temel noktaları ve nasıl etkili bir şekilde kullanılabileceği hakkında bilgiler:
Yeniden Pazarlama Nedir?
Yeniden pazarlama, kullanıcıların bir web sitesini ziyaret ettikten sonra belirli bir davranış sergileyen kişilere yönelik reklam kampanyaları düzenlemektir. Bu strateji, kullanıcıların sitenizi terk ettikten sonra tekrar çekilmesini sağlamayı amaçlar.
Yeniden Pazarlama Nasıl Çalışır?
-
Kullanıcı Takibi: Kullanıcı sitenizi ziyaret ettiğinde, tarayıcısına bir çerez yerleştirilir. Bu çerez, kullanıcının site ile etkileşimde bulunma geçmişini takip eder.
-
Segmentasyon: Çerezler aracılığıyla kullanıcıları belirli segmentlere ayırabilirsiniz. Örneğin, ürün sayfasını ziyaret eden ancak sepete ürün eklemeyen kullanıcılar gibi.
-
Hedefleme: Bu segmentlere yönelik özel reklamlar oluşturulur ve hedeflenen kullanıcılara gösterilir.
Yeniden Pazarlama Stratejileri
-
Dinamik Yeniden Pazarlama: Kullanıcının ziyaret ettiği ürünleri veya sayfaları hatırlatan kişiselleştirilmiş reklamlar gösterir. Örneğin, bir kullanıcı bir çift ayakkabıya göz attıysa, reklamlarında bu ayakkabıları görebilir.
-
Zamanlama ve Frekans Kontrolü: Reklamların ne sıklıkta ve ne zaman gösterileceğini kontrol ederek, kullanıcılara aşırı reklam göstermemeye özen gösterirsiniz.
-
Farklı Reklam Türleri: Display reklamları, video reklamları veya sosyal medya reklamları gibi çeşitli formatlarda yeniden pazarlama yapabilirsiniz.
Ölçüm ve Optimizasyon
-
Performans İzleme: Yeniden pazarlama kampanyalarının performansını sürekli izleyin. Tıklama oranları, dönüşüm oranları ve maliyet-performans-dönüşüm gibi metrikleri takip edebilirsiniz.
-
A/B Testleri: Farklı reklam varyasyonlarını test ederek hangi mesajların ve görsellerin daha etkili olduğunu belirleyebilirsiniz.
-
Analiz ve Düzeltme: Toplanan verileri analiz ederek kampanyanızı optimize edin. Hedefleme ve mesajınızı iyileştirerek daha iyi sonuçlar elde edebilirsiniz.
Yeniden Pazarlamanın Avantajları
-
Daha Yüksek Dönüşüm Oranları: Kullanıcıları sitenize tekrar çekmek, genellikle daha yüksek dönüşüm oranları sağlar.
-
Artan Marka Bilinirliği: Kullanıcılar markanızı daha fazla hatırlayacak ve marka bilinirliği artacaktır.
-
Kişiselleştirilmiş Deneyim: Kullanıcılara daha kişiselleştirilmiş bir deneyim sunarak, ilgilerini çekme olasılığını artırır.
Yeniden pazarlama kampanyalarını etkili bir şekilde yürütmek, kullanıcıların ilgisini canlı tutmak ve dönüşüm oranlarını artırmak için güçlü bir araçtır. İyi bir strateji ile bu kampanyaları özelleştirerek maksimum performans elde edebilirsiniz.
Akıllı Kampanya ile Maksimum Performans Kampanyası Arasındaki Farklar
Akıllı Kampanya, orta ölçekli işletmeler için tasarlanmış daha temel bir kampanya türüdür. Bu kampanya türü, kullanıcı dostu arayüzü ve basit yönetim özellikleriyle, dijital reklamcılıkla yeni başlayanlar ve düşük bütçeli reklamcılar için idealdir. Akıllı Kampanya, kampanyaların belirli bir hedef kitleye ulaşmasını sağlar ancak daha geniş bir reklam ağına yayılma yeteneği sunmaz.
Öte yandan, Maksimum Performans Kampanyası, daha kapsamlı ve entegre bir kampanya türüdür. Maksimum Performans kampanyaları, Google’ın tüm reklam ağında yer alarak reklamların arama sonuçlarından YouTube videolarına kadar geniş bir alanda görünmesini sağlar. Bu kampanya türü, büyük bütçelere sahip markalar ve daha geniş bir kitleye ulaşmak isteyen işletmeler için uygundur. Google’ın tüm reklam platformlarında yer alarak, reklamlara daha fazla görünürlük sağlar ve daha yüksek performans elde etmeyi hedefler.
Otomasyon ve Hedefleme
Akıllı Kampanya, temel otomasyon ve hedefleme seçenekleri sunar. Teklif verme, hedefleme ve reklam yerleştirme işlemleri otomatik olarak yapılır. Bu, kullanıcıların kampanya yönetimini daha basit ve hızlı hale getirir. Ancak, Akıllı Kampanya’nın sunduğu hedefleme seçenekleri, genellikle temel parametrelerle sınırlıdır. Kullanıcılar, anahtar kelimeler, coğrafi konum ve demografik bilgiler gibi temel hedefleme seçeneklerini kullanabilirler. Bu, kampanyaların belirli bir hedef kitleye ulaşmasını sağlar, ancak detaylı hedefleme seçenekleri sunmaz.
Maksimum Performans kampanyaları, daha gelişmiş otomasyon ve hedefleme özellikleri sunar. Bu kampanya türü, makine öğrenimi ve algoritmalar kullanarak otomatik olarak teklif verme, hedefleme ve reklam yerleştirme işlemlerini gerçekleştirir. Google’ın tüm veri ve algoritmalarını kullanarak geniş bir hedef kitleye ulaşmayı hedefler. Maksimum Performans kampanyaları, demografik bilgiler, ilgi alanları, davranışlar ve daha fazlasını dikkate alarak hedef kitleyi optimize eder. Bu, daha kapsamlı ve detaylı bir hedefleme sağlar ve reklamların daha etkili bir şekilde performans göstermesine yardımcı olur.
Performans ve Analiz
Akıllı Kampanya, performans verilerini otomatik olarak analiz eder ve kampanyayı optimize eder. Ancak, detaylı performans raporları ve veri analizi genellikle sınırlıdır. Kullanıcılar, kampanya sonuçlarını temel düzeyde inceleyebilirler, ancak daha ayrıntılı analiz ve optimizasyon araçları sunulmaz. Bu, bazı kullanıcılar için performans değerlendirmelerini ve strateji geliştirmeyi zorlaştırabilir.
Maksimum Performans kampanyaları ise, detaylı performans raporları ve veri analizi sunar. Reklamcılar, kampanya sonuçlarını kapsamlı bir şekilde inceleyebilir ve stratejilerini bu verilere dayanarak optimize edebilirler. Maksimum Performans kampanyaları, Google’ın tüm veri ve analiz araçlarını kullanarak, kampanya performansını daha etkili bir şekilde değerlendirmeyi ve artırmayı sağlar. Detaylı performans raporları, reklamcıların hangi stratejilerin işe yaradığını ve hangi alanlarda iyileştirme yapabileceklerini anlamalarına yardımcı olur.
Bütçe ve İşletme Ölçeği
Akıllı Kampanya, genellikle düşük bütçelerle etkili sonuçlar elde etmeyi amaçlar. Küçük ve orta ölçekli işletmelere, dijital reklamcılıkla yeni başlayanlara ve sınırlı bütçeye sahip reklamcılara hitap eder. Bu kampanya türü, küçük ölçekli işletmeler için uygun maliyetli bir çözüm sunar ve daha az bütçeyle etkili sonuçlar elde etmeyi sağlar.
Maksimum Performans kampanyaları ise, daha büyük bütçelere sahip markalar için uygundur. Bu kampanya türü, geniş bir reklam ağı üzerinde yüksek performans elde etmeyi ve daha büyük bir kitleye ulaşmayı hedefler. Büyük bütçelere sahip markalar için tasarlanmış olan Maksimum Performans kampanyaları, daha kapsamlı bir reklam stratejisi sağlar ve daha yüksek görünürlük ve performans elde etmeyi amaçlar.
Kurulum ve Yönetim
Akıllı Kampanya, basit ve hızlı bir kurulum süreci sunar. Kullanıcılar, kampanya başlatmak için minimal bilgiye ihtiyaç duyarlar ve kampanya yönetimi oldukça basittir. Az sayıda ayar ile kampanyayı kolayca yönetebilirler. Bu, teknik bilgiye sahip olmayan kullanıcılar için idealdir.
Maksimum Performans kampanyaları ise, daha kapsamlı bir kurulum süreci gerektirebilir. Kullanıcılar, daha fazla veri ve hedefleme seçeneğini göz önünde bulundurmalıdır. Kurulum ve yönetim süreci, daha fazla dikkat ve deneyim gerektirebilir. Maksimum Performans kampanyaları, daha gelişmiş yönetim özellikleri sunar ve kampanya stratejilerini optimize etmek için daha fazla detay ve veri analizi sağlar.
Akıllı Kampanya ve Maksimum Performans Kampanyası, dijital reklamcılığın farklı ihtiyaçlarına ve hedeflerine yönelik olarak tasarlanmış iki güçlü araçtır. Akıllı Kampanya, kullanıcı dostu arayüzü ve otomasyon özellikleriyle küçük işletmeler ve dijital reklamcılıkla yeni başlayanlar için ideal bir seçenektir. Basit kurulum ve yönetim, sınırlı bütçelerle etkili sonuçlar elde etmeyi sağlar. Maksimum Performans kampanyaları ise, geniş bir reklam ağı üzerinde yüksek performans elde etmeyi ve büyük bütçelere sahip markalar için kapsamlı bir reklam stratejisi sağlar.